Talentontwikkeling
Een methode voor het ontwikkelen van jouw talent




“Volg je hart! ”

Dit advies wordt met de beste bedoelingen gegeven. Maar veel makkelijker gezegd dan uitgelegd. In dit advies zit, veelal onbewust, heel veel ‘opgesloten’.  Hoe werkt dat dan; je hart volgen?  En...op deze site is ook uitgelegd dat talentontwikkeling het aanleggen is van ‘nieuwe weggetjes’ in je hersenen. Hoe verloopt dat dan? Onderstaand de beschrijving van een navigatiesysteem dat je hierbij kan helpen.

Het aanleggen van een weg in een woest en onbegaanbaar gebied maakt dit terrein toegankelijk. Zo’n weg wordt een ontsluitingsweg genoemd. Door menselijk handelen wordt deze natuur omgevormd (gecultiveerd) tot een prachtige omgeving om in te wonen.  De manier waarop een in cultuur gebracht landschap zich uitbreidt, naar alle kanten tegelijk, noemen we een ontsluiting. Ontsluiting is dan ook een ander woord voor kennisverwerving, ontwikkeling en leiding.

Ontwikkeling is te omschrijven als;

  • een geleidelijke en relatief snelle vorming in meerdere richtingen
  • een geleidelijke innerlijke vorming in de richting (leiding) van een vooraf bepaald (leer)doel
  • handelingen die elkaar wederzijds versterken waardoor bijv. het verwerven, vergroten van kennis, bekwaamheden, vermogens en/of vaardigheden door specifieke gedragingen, en veelvuldig handelen (oefenen) tot stand komt.

De ontwikkeling van zoiets kostbaars als talent vereist dan ook een weldoordachte manier van handelen. Wanneer dit handelen vanuit een bepaalde visie plaatsvindt noemen we dit een methode. De eis die ik aan een methode voor talentontwikkeling stel is dat ze christelijk moet zijn. Dit betekent dat deze methode gebaseerd is op de ‘grondregel’  dat God (GIJ)de mens en de wereld heeft geschapen. God schiep en herschept door Zijn Woord.  Ook wij mensen, geschapen naar Zijn Beeld, creëren met onze woorden (2e grondregel) . God heeft de mens in relatie tot Hem, elkaar en de wereld geschapen. Deze relaties hebben een onlosmakelijke samenhang. Een structuur, een orde, door God bepaald middels wetten. (3e grondregel) En ondanks de toenemende wanorde (chaos) en liefdeloosheid  (wetteloosheid) om ons heen heeft God Zijn schepping vast en blijft Hij ze vasthouden. Dit zijn onwrikbare uitgangspunten (geloof) die voorafgaan aan alle menselijke kennis en wetenschap. Door dit geloof wordt ook bepaald hoe de wereld (GLOBE)  de mens (IK-JIJ-WIJ) zich tot God (GIJ) en elkaar verhouden. Hoe zij tot elkaar in relatie staan. Gods schepping is door Hem bedoeld. Hij heeft elk schepsel, elk mens een taak, een doel, een bestemming gegeven (HET). Dit uitgangspunt, is een standpunt  dat ‘buiten’ allerlei wereldbeschouwingen staat.  Een wereldbeschouwing (levensovertuiging) is een opvatting, een kijk, op hoe de werkelijkheid ‘in elkaar zit’. Dit standpunt wordt  in allerlei wetenschap ‘buiten beschouwing gelaten’ (uitgesloten). En dus ook in allerlei leer,- en ontwikkelingsmethoden niet meegenomen. In al deze methoden ontbreekt het aan een Oriëntatiepunt (Doel en bestemming) dat ‘buiten’ de ‘eigen menselijke’ context ligt. Een ‘systeem’ (wetenschap of wereldbeschouwing) wat pretendeert een richting en een bestemming te kunnen aangeven kan niet haar oriëntatiepunt in zichzelf (eigen context) hebben. Want zo ‘werkt de geschapen werkelijkheid niet’. Zo zit de wereld en de door God gegeven wetmatigheden ‘niet in elkaar’.  En… wie volgt er een gids die, zijn eigen kennis en ervaring, als oriëntatiepunt  heeft?  Die alleen maar de weg weet tot aan zijn eigen kennishorizon ? Na het overschrijden van deze grens’’ zouden zowel de gids als de volger(s) verdwalen! Een methode zonder dé Gids (God en zijn Woord) vind ik waardeloos.

Ik heb lang gezocht of er een ‘navigatiesysteem’ wordt verkocht dat aan bovenstaande eisen voldoet.  Maar helaas, wel vond ik allerlei goed bruikbare 'onderdelen'. Uiteindelijk heb ‘ik’ (niet in eigen kracht) deze ‘onderdelen’ samengevoegd tot een ‘navigatiesysteem’ wat goed werkt. Dit navigatiesysteem bestaat uit allerlei (hulp)middelen zoals een kompas.

Navigeren met jouw talent

Navigatie is de kunst van het plannen en volgen van een route om zich daarmee van de huidige positie naar de bestemming te verplaatsen. Het woord `navigatie` is afgeleid uit de Latijnse woorden navis, dat schip betekent, en agere, dat in deze context bewegen of sturen betekent.

Een goed werkend navigatiesysteem moet aan allerlei eisen voldoen. Zoals:

  • alle mogelijke richtingen aangeven, de relaties, in de geschapen werkelijkheid, weergeven
  • voorzien zijn van GPS (Global, Position, System) voor de correcte plaatsbepaling,
  • informatie omzetten en vastleggen in ervaring en kennis. (GIS; Geo-Info-Syteem),
  • kunnen werken als een GI(D)S   (Geo-Info-Syteem met alle voorkomende Dimensies),
  • zowel jij (uniek) als iedereen in jouw omgeving moet er mee kunnen omgaan (universeel),
  • het laten zien op een ‘kaart’ waar je bent
  • het moet een manier (methode) zijn om jouw unieke talent te ontwikkelen.

Het navigatiesysteem weergegeven in een tekening

Een belangrijk ‘onderdeel’ van het navigatiesysteem’  bestaat uit het TGI-model. TGI staat voor Thema Gecentreerde Interactie. (Ruth Cohn) In het  (TGI) model worden diverse dimensies weergegeven in een cirkel. Bovenstaande wordt een stukje  duidelijker (het blijft moeilijk ‘spul’) als het in een tekening is weergegeven.  In onderstaande tekening is in het grijsblauwe vlak het TGI model weergegeven. Dit model bestaat uit de volgende dimensies; de wereld om ons heen (GLOBE/Context) de mens (IK-WIJ) en de taak of doel (HET). Een 2 dimensionale (humanistische, ’ horizontale’ weergave van de werkelijkheid.  Dit onderdeel  (de Grijsblauwe cirkel)  is aangevuld met de IK-JIJ dimensie; ‘de ontmoeting’ van de ander. (Buber, Levinas).  Het TGI-model is  in een bol geplaatst omdat dit een betere weergave is van de wereld om ons heen (GLOBE/Context). 

Het navigatiesysteem

'Thema gecentreerde interactie', of TGI' vertrekt van het gegeven dat we in dat wat we te doen hebben, we een gelijk gewicht dienen te geven aan het IK, het WIJ, het HET, en de GLOBE/Context. Die vier componenten zijn altijd tegelijkertijd aanwezig en spelen steeds een even belangrijke rol. Ze bestaan dus niet op zichzelf, maar zijn steeds in elkaar verweven. Tevens hecht deze methodiek, op uitzonderlijke wijze, hoge waarde aan interactie. Interactie als voorwaarde voor stabiele relaties.  Positieve interacties zijn van fundamenteel belang voor elke vertrouwensrelatie!  Binnen het TGI-model betekent dit concreet dat vraagstukken vanuit vier dimensies benaderd worden:

1. Het welzijn en de persoonlijke effectiviteit van de mensen als persoon. (HET-IK; individu) 2. HET-WIJ; De samenwerkingsprocessen. (wij, groep, interactie) 3. Het HET; De gezamenlijke opgave, taak en doel.  4. DE GLOBE; De omgevingsfactoren die van belang zijn. (context) .

Het IK

Dat is wie ik zelf ben (met mijn geschiedenis, met wat ik doe en gedaan heb, met mijn ontwikkelde en nog te ontwikkelen competenties, met mijn behoeften en angsten, met mijn overtuigingen, dromen en ambities, met mijn diepe verlangens...) Het  IK is zoekend tussen op zichzelf staan én afhankelijk zijn en geeft hieraan uitdrukking (expressie) door het opnemen van zijn/haar eigen leiderschap. Dit is een levenstaak: het opnemen van het eigen leiderschap is constant een conflictueus gebeuren tussen binnenkant, buitenkant en 'overkant'. En van daaruit zal het IK duidelijk maken waarop hij/zij wil sturen.

In een groep, een team, een organisatie zijn steeds meerdere IKken. Het is belangrijk te 'weten' hoe je je tot de ander(en) Ikken verhoudt.

Het WIJ

Pas wanneer al die verschillende IKken met elkaar communiceren, in teams, groepen, netwerken, families, kan het WIJ ontstaan. Stilstaan bij het WIJ, is stilstaan bij hoe de groep is samengesteld, bij de diversiteit van de groepsleden. Het WIJ komt tot stand in de patronen, de dynamiek, van de 'interacties' tussen teamleden, netwerken in de organisatie en daarbuiten.

Het HET; doel, taken

Welk doel en welke taken zijn er hier en nu aan de orde ? Wat staat de IKken en 'het WIJ' te doen ? Wat voor doel wil ik bereiken?  Heb ik, heeft het team de juiste competenties, de goede mentaliteit, de juiste energie hiervoor? Dit HET goed uitzoeken leidt tot 'levende thema's'. Deze thema's vervullen ook de persoonlijke ontwikkelingsbehoeften van het individu en focussen of centreren degenen die met elkaar in gesprek zijn, a.d.v. een thema, op wat echt leeft.

De GLOBE/Context

In welke context,  in welke omstandigheden  verrichten we deze taken, in welke omgeving werken we? Welke faciliteiten, mogelijkheden, beperkingen, verwachtingen biedt deze omstandigheden?

Dynamisch balanceren

De vier bovengenoemde componenten, de vier delen van een geheel, die samen meer zijn dan het geheel, noemen we het TGI- kompas. We nemen aan, dat in alles wat we in groepen/teams te doen hebben, die vier componenten even belangrijk zijn. Ze zijn ook steeds tegelijk aanwezig. Maar het is onmogelijk om op de vier componenten tegelijkertijd in te gaan. Wanneer je in de gegeven situatie elke component in beeld brengt en uitzoekt welke van de vier als eerste de aandacht nodig heeft, noemen we dit Dynamisch balanceren.

Zoals aangegeven moeten er om de geschapen werkelijkheid weer te kunnen geven meerdere dimensies worden toegevoegd. Deze dimensies moeten dan als volgt ‘opgespannen’ worden: GIJ- (-IK-JIJ-WIJ-HET-GlOBE).  GIJ staat zó vermeld omdat God de Schepper (Maker) is en niet het schepsel (maaksel).  Door de ‘hoogtelijn’ van het geloof;  GIJ-IK te ‘spiegelen’ wordt de diepte van ‘het geestelijk christelijke innerlijk’ van de mens tot uitdrukking gebracht. Of anders uitgedrukt; hoe kleiner IK hoe (oneindig veel) hoger GIJ.

Over bovenstaand model is nog heel veel te vertellen wat ik hier, op een paar kernpunten na, oversla.  In een christelijk model staat niet het IK centraal maar ‘HET’ draait om ‘het midden; het hart’ dat wordt ingenomen door de Middelaar; Christus. De kern van dit model is dan ook weergegeven door de rode lijn van boven naar beneden en van beneden naar boven. Dwars op dit ‘midden’ staat de tijdslijn. Ook de tijd, onze levensgeschiedenis, is in Zijn hand. Om het nog wat moeilijker te maken voor je. Deze tekening is ook een weergave van een ‘moment’. Het tijdelijke ‘hier en nu’. Een ‘bevriezen, stilzetten’ van een enorme dynamiek, bestaande uit allerlei bewegingen, relaties in tijd en ruimte. Deze tekening is ook een weergave van allerlei dimensies; binnen én buiten onszelf.  Door het leven heen navigeren is leren  balanceren in allerlei omstandigheden (context).  En dan ook nog ‘de goede’ kant op ‘sturen’!  Dit is weergegeven met het ‘besturingspunt’  op de HET-GIJ as.  De ‘zingevings-as’ waarmee o.a. is weer te geven hoe zinvol of hoe waardevol  ‘HET’ (doel) is dat wordt nagestreefd. 

Thema’s en interactie

Thema’s zijn interessegebieden waar onze aandacht, ons hart, naar uit gaat. Dat wat we heel graag doen, dat wat ons hart raakt. Als je deze thema’s, die jou motiveren, (movere= bewegen) inzichtelijk maakt krijg je een ‘kaart’.  Een ‘kaart’ met ‘reliëf’ want in deze interessegebieden bevinden zich ook jouw competenties en kernkwaliteiten.  Een ‘kaart’ die je kunt delen met anderen.  

Met deze methode kunnen we gaan oefenen in het vinden en benoemen van jouw thema’s.  Er zijn verschillende manieren om deze  thema’s te identificeren. In het model is plaats gegeven aan het  ‘innerlijk, uiterlijk’ en een tijdslijn. Dit maakt het mogelijk om met verhalen (narratieve methode) en met het levensverhaal (biografie) te werken. Wij hebben allemaal onze verhalen over bepaalde situaties (omstandigheden) en zelfs hebben wij ons eigen levensverhaal. In deze verhalen is onze ervaringskennis 'ingeweven'. Er zijn lijnen in te ontdekken die bijvoorbeeld onze lichamelijke en emotionele ervaringen weergeven. Deze lijnen zijn weer te verbinden met voor ons belangrijke thema’s. Deze thema’s worden weergegeven met een woord, een zin en zijn ‘verpakt’ (ingesloten) in onze eigen  verhalen. De keuzes die wij hebben gemaakt in ons leven, geven weer wie we zijn (identiteit). Hieruit blijkt zowel onze uniciteit (éénmalig voorkomend) als dat wat van onszelf is en blijft (idente). De mens bestaat als antwoord op dat wat hem/haar interesseert (Kierkegaard en H. Geertsema).Wij antwoorden vanuit onze ervaringen, daar waar we vertrouwd mee zijn. Onze ontwikkeling, onze vorming, is afhankelijk van onze aanleg  én hoe wij van binnenuit antwoord geven aan de omstandigheden (context) waarin we leven.  Rondom de thema’s die in kaart zijn gebracht  kunnen we betekenisvolle interacties organiseren. En dit dan niet alleen telefonisch of via Facebook maar vooral in een begeleiding,- coachgesprek. Een dergelijke interactie, creëert beweging (motivatie) geeft focus, richting (sturing) en zelfinzicht. Zie onderstaande tekening.  Dit helpt om, bewust,  goede keuze te maken. Eventueel doe je dit met anderen die op jou betrokken zijn (vrienden, ouders, klasgenoten etc.). Dit schept voor iedereen de mogelijkheid om aan te haken….en jou verder te helpen

Thema's identificeren



“21 juwels”

In horloges van topkwaliteit zijn de lagers gemaakt van de juwelen; saffier, robijn of diamant. Deze lagers waarin de zeer kleine tandwielassen ronddraaien hebben twee functies; het soepel laten lopen van de as in het lager  (minder wrijving, langere levensduur)  en het verhogen van de nauwkeurigheid (hogere kwaliteit).  Drie ‘juwels’ in het navigatiesysteem bevorderen een leerklimaat. Dit zijn: 

Structuur - proces - vertrouwen

  • Zo'n klimaat van vertrouwen heeft het volgende nodig: 
  • begeleiding  waarin een waarderende houding voor jou centraal staat
  • oefeningen die ondersteuning en structuur geven aan jouw leerproces 
  • een proces dat gekenmerkt wordt door het vaststellen (van dat wat je al van jezelf weet)  enerzijds en uitdagin¬gen aangaan (het uit je comfortzone halen) anderzijds.

De betekenis van deze driehoek; structuur-proces-vertrouwen wordt duidelijker wanneer de 'schaduwdriehoek' ; chaos-wantrouwen-stagnatie  erbij betrokken wordt.

Wat werkt vertrouwen, liefde en een klimaat van vertrouwen uit?  Groei, ruimte, een opening, een doorbraak …daar waar God (in en door ons) kan ‘werken’. Wat gebeurt er met ons talent als deze door (vak)liefde wordt ‘ontsloten’? Er ontstaan unieke, krachtige combinaties van kwaliteiten en persoonskenmerken wat wordt uitgedrukt in ‘bewonderenswaardig’ gedrag dat op een productieve wijze voor haar ‘Maker’ wordt ingezet.


Waarom draait ‘het’ dan? 

Alle tekeningen (modellen) die je op deze site tegenkomt draaien altijd rondom een hartlijn, het midden, ‘het hart’. ‘Het’ ontwikkelen van talent draait altijd om ‘het hart’…… Ons kostbaarste juweel!


Volg je hart….;

als jij weet waarheen,  …………er zijn allerlei (on)mogelijke richtingen

 als het op het ‘goede’ gericht staat, ……….gebruik je GPS (Global, Position, System) voor de correcte plaatsbepaling

 als je de interessegebieden, je unieke  kwaliteiten, persoonskenmerken en drijfveren in kaart hebt gebracht ………….de door het begeleidingstraject verkregen informatie omgezet en vastgelegd hebt in ervaring en kennis. (GIS; Geo-Info-Syteem)

 in afhankelijkheid van de allerbeste Gids

(Trek nooit alleen door het leven, ga nooit door ‘onbekend’ gebied, zonder gebed; Hij weet wie jij bent, Hij heeft jou gemaakt! en Hij wil voor jou de allerbeste bestemming!)

 Dit stelt je in staat tot;  

  • ‘Het’ er mee kunnen omgaan.
  • ‘Het’ laten zien op een ‘kaart’ waar je bent.
  • ‘Het’ ontwikkelen van jouw unieke talent.

 

Onderdelen van het navigatiesysteem

Het navigatiesysteem is opgebouwd uit diverse onderdelen. Dit zijn operationele systemen die zelf hun eigen functie hebben. Onderstaand worden nog enkele onderdelen van het navigatiesysteem en hun functie toegelicht.

Door het TGI-model  in een bol te plaatsen kan er de ‘zingevings-as’  (Waarom) aan worden toegevoegd.  Zodat het mogelijk wordt om thema’s te behandelen die gaan over zingeving en het toevoegen van waarde aan dat wat je doet. Onze levensthema’s, de grote vragen van ons leven bevinden zich op deze dimensie.

Bekijken we deze bol , onze eigen wereld (globe, context) van bovenaf dan is onderstaande tekening van toepassing.  Dit geeft inzicht in de samenhang van aandacht,- en actieterreinen. Waar gaat ‘het’ om, waar draait het ‘thema’ om. Waar geef ik (teveel) aandacht aan. Ben ik nog in balans?  De vraag: ‘Ik zie ‘het’ (mijn doel) niet meer zitten’, kan in een ander perspectief gezet worden. Deze vraag kan door je te laten coachen vanaf ‘een andere kant’ benaderd worden. Waardoor jouw perspectief veranderd en je ‘het’ met andere ogen gaat bekijken en je ‘het’ daardoor weer wel ziet zitten.

Het TGI-model en het besturingspunt

Van saaie communicatie……..(statisch, onbeweeglijk ?)

Bovenstaand model is statisch  (onbeweeglijk).  Hierin zijn de relationele dimensies weergegeven. Daar waar mensen contact met elkaar maken middels communicatie. Daar waar mensen elkaar ontmoeten; de Ik-Jij-Wij-as. De interactie tussen mensen kan saai zijn of levendig en sprankelend. Daar waar, een gezamenlijk thema ontbreekt, en waar mensen alleen maar informatie ‘zenden’ is het een saaie boel.

…naar interactie (beweging, creatief !)

jouw omstandigheden (context) kunnen worden vertaald in voor jou ‘rake’  thema’s.  In een  gesprek kunnen deze thema’s verder worden uitgediept en verduidelijkt.  Wanneer jouw thema centraal komt te staan ontstaat er interactie en beweging (motivatie). Dit is een dynamisch en creatief proces. Het leert je anders kijken en schept nieuwe perspectieven…, nieuwe doelen! Deze interactie kan in een 1-1 gesprek en in groepsverband (teams)  worden gecreëerd.

 

Het IKkenKompas

Door op deze manier een thema centraal te stellen kun jij en eventueel andere Ik-en ( de groep) zich verbinden en als het ware  “inloggen” . (Zie bovenstaand operationeel model).

Of, om het met andere woorden te omschrijven: dit model genereert samenhang in diversiteit (het verbind alle autonome Ikken, vanuit  hun verschillende referentiekaders met een gezamenlijk thema. Het is een manier, een leerproces om een Wij-structuur én cultuur te creëren.

 Leerproces – begeleidingsstructuur - vertrouwen

Inzicht in je eigen leerproces en jouw persoonlijke thema’s krijg je door het beantwoorden van de volgende drie vragen: Waarom is dit voor mij belangrijk. Wat past bij mij? En hoe bereik ik dit ? Door dit inzicht krijg  je meer vertrouwen. Wanneer je door dit toegenomen vertrouwen in staat bent om je eigen leerproces te sturen in een voor jou passende structuur dan creëer je je eigen leerklimaat.  Zie onderstaande tekening. Een goed leerklimaat is noodzakelijk om jouw talent verder te (laten) ontwikkelen.

Jouw leerklimaat in kaart brengen

IJken – ver-rijkend

IJken is het betrouwbaar maken van een instrument. Het gaat hier om het in balans brengen, het uitlijnen van de onderdelen van het navigatiesysteem. Wat we het liefste willen daar ‘zetten we ons hart op’. Daar richten we ons hart naar toe. IJken is dan ook je aandacht, je kwaliteiten en al je mogelijkheden richten op dat wat je wilt bereiken. Het is je talent in lijn brengen met je hart. Hier volgen het hart… en het talent elkaar.

Een IJk-instrument

Het ijken van dit kostbare instrument, jouw talent, is ook te vergelijken met het openen van een kluis. Deze gaat pas open als alle ‘tuimelaartjes’ op z’n plek zijn gevallen.  Zolang jij deze kluis nog niet hebt geopend en weet wat er in ligt weet je ook nog niet hoe rijk je bent!

Keer terug van Talent ontwikkelen naar Jouw talent en branche

Keer terug van Jouw talent en branche naar Talentenbranche